?! Küsitud kujul või valitud artikli osast otsitut ei leitud, kasutan laiendatud otsingut.
Leitud 4 artiklit
kloppima,
klopin '
taguma' <
kasks kloppen '
id.'
- Esmamaining: Müller 1600-1606
- Vana kirjakeel: Müller 1600-1606: 143 Kloppe wachwaste se Palwe Ham̃ere kz; Stahl HHb I 1632: 37 Kolku∫taket, ∫ih∫ awwataxe teile ülle∫ 'Klopffet an, so wird euch auffgethan'; Gutslaff 1648: 222 pessema; kolkustama 'klopffen (schlagen)'; Hupel 1766: 57 se peäle walla pool topi wet, kloppi ja segga sedda; Lithander 1781: 496 kloppi sedda [woid] öhhukessiks kokiks wälja; Hupel 1818: 88 kloppima ülles r. d. 'aufklopfen (Betten)'; Lunin 1853: 62 kloppima ülles r. d. 'выбивать, выколачивать'
- Murded: kloppima 'taguma; korduvalt lööma' R Hi Tõs Tor K I; `kloṕma Var TLä V; loppima Sa L SJn Vil; `loṕme M EMS III: 335
- Eesti leksikonid: Wiedemann 1869: 345 kloppima : klopin 'klopfen'; Wiedemann 1893: 311 kloppima : klopin (loppima) 'klopfen, durch Klopfen waschen'; ÕS 1980: 275 kloppima
- Saksa leksikonid: Lübben 1888 kloppen 'klopfen, prügeln; losschlagen (mit einem Instrument); einschlagen (z.B. Pfähle)'; MND HW II: 1 kloppen 'klopfen, schlagen, bes. auf Holz (auf ein Brett klopfen, an die Tür anklopfen); durch Klopfen zerkleinern (Steine, Metall), weich klopfen; abklopfen, ausklopfen (zur Reinigung)'
- Käsitlused: < kasks kloppen Liin 1964: 54; Raun 1982: 43; < kasks kloppen ~ ee [onom] EEW 1982: 869-870; < asks kloppen 'taguma, toksima; peksma' EES 2012: 166; EKS 2019
- Läti keel: lt klapêt 'klopfen' < kasks kloppen Sehwers 1918: 29, 150; lt klapêt 'klopfen' < asks klappen 'klopfen, mit einem Schlag einen Schall hervorbringen' Sehwers 1953: 49
- Sugulaskeeled: sm klapata [1874] 'taputella, nakuttaa; kurikoida; muokata nahkaa / schlagen, tätscheln; klopfen' < rts klappa 'taputtaa, koputtaa, kolkuttaa' SSA 1: 379; lvS klopp, -ub 'klopfen' SLW 2009: 83; lv globàt̆tə̑, klo`ppə̑ 'rütteln, klopfen, poltern' < kasks kloppen Kettunen 1938: 59, 140; lv kloppõ 'kloppida / dauzīt, klapēt' LELS 2012: 127
plank1,
plangu '
paks laud;
laudtara' <
asks planke '
id.'
- Esmamaining: Göseken 1660
- Vana kirjakeel: Göseken 1660: 323 plancki 'plancke planca'; Hupel 1818: 184 plank, -i r. d. 'die Planke'; Lunin 1853: 143 plank, -i r. d. 'планка, тонкая доска'
- Murded: plank : plangi 'paks (laeva)laud; plankaed' Jäm Mar Mär Ris Trm Kod Äks Plt KJn; plańk : plangi (-ń-) T V; lank : langi Khk Mus Phl Hää M(lańk); plank : `plangu Jõe Kuu Vai(`planku); plank : plangu Emm Rei Var Khn Tor Hää Ris; lank : langu Khk Kaa Vll Pöi Muh Aud Vän Tor; plank : `planga VNg Lüg Jõh EMS VII: 566
- Eesti leksikonid: Wiedemann 1869: 502, 923 laṅk : laṅgi '= plaṅk'; plaṅk : plaṅgi, plaṅgu (SW) 'Planke, Brett'; ÕS 1980: 519 plank 'paks laud; laudtara'
- Saksa leksikonid: Lübben 1888 planke 'Planke, Bohle, bes. Pallisade; Plur. jede Einfriedigung durch Bretter; seltener die Verschanzung auf dem Schlachtfelde'; Schiller-Lübben planke 'Planke, Bohle, bes. Pallisade; im Plur. die hölzerne Befestigung, Umzäunung von Städten und Burgen, auch die Verschanzung auf dem Schlachtfelde'
- Käsitlused: < kasks planke 'Planke, Brett' GMust 1948: 5, 21, 87; < kasks planke Liin 1964: 52; Raun 1982: 124; < sks Planke 'dickes Brett' EEW 1982: 2094; < kasks planke ~ sm lankku SSA 2: 44; < asks planke ~ sks Planke 'paks laud; laudtara' EES 2012: 375; < asks planke 'paks laud' EKS 2019
- Läti keel: lt blañka 'Planke' < kasks blanke Sehwers 1918: 24, 143; lt blanka 'Planke, dickes, großes Brett' < kasks blanke Sehwers 1953: 13; Jordan 1995: 56
- Sugulaskeeled: sm lankku, plankku [1664] 'Planke' < mr planka 'plankku' [‹ kasks planke]; is plaŋkku 'lankku' < sm ~ rts SSA 2: 44; sm lankata, plankata (itämurt.) 'jakaa huone väliseinällä / eine Zwischenwand einziehen' < rts plank 'lauta-aita, lautaseinä, väliseinä' SSA 2: 44; lv plāŋk̆ka, plaŋ̄k̆kə̑ 'planke' < rts planka Kettunen 1938: 302; lv blānka 'puuplank / planka' LELS 2012: 44; vdj plankka, plankki 'plank, laud / планка, доска' VKS: 935
reet|kamm,
-kammi '
kangareha' <
asks redekam '
id.'
- Esmamaining: Wiedemann 1869
- Murded: rietkamm : -`kammi Jõh IisR; reetkamm : -kammi (-ie-) Sim Iis Trm Äks; ri̬i̬tkaḿm : -kammi T V; `ri̬i̬kaḿm : -kammi Ote Vas Räp Se; `riekam, -i Iis Trm; ri̬i̬t : reedu San V(ri̬i̬t : reedi Plv); `reikam, -i Sa; reikamm : -kammi Khk Ris HMd; `reikaḿm (reia-) Kan Rõu Plv; `reigam, -i Khk Vll Hi Ris; `reekam, -i Mus Kaa Krj Pöi; `rehkam, -i Kär EMS VIII: 277
- Eesti leksikonid: Wiedemann 1869: 1050, 1047 rēt´-kamm : -kammi 'Weberkamm'; Salem 1890: 323 reet-kamm : -kammi 'бёрдо'
- Saksa leksikonid: Lübben 1888 rede-kam 'textorium, texile, texale'; Schiller-Lübben redekam 'Spuleisen der Weber'; MND HW II: 2 rêidekam 'kammförmiges Brett zum Aufbringen des Kettgarns auf den Webstuhl'
- Käsitlused: < vrd kasks redekam 'puolakara (kankaankudonnassa)' Koponen 1998: 157
- Läti keel: lt riekums 'ein undichter Kamm, womit das aufgeschorene Garn auf den Weberbaum gebracht wird' < asks rētkamm 'Kamm, etwa von der Länge des Garnbaumes, mit Holzzähnen, durch welche je ein halber Gang, d.h. 10 Fäden des Aufzuges gezogen werden, damit diese regelrecht nebeneinander zu liegen kommen und gleichmäßig aufgezogen werden' Sehwers 1953: 100
sindel,
sindli '
soonega katuselauake' <
sks Schindel '
id.'
- Esmamaining: Wiedemann 1869
- Vana kirjakeel: Göseken 1660: 396 kisso (kattusse) laud 'schirdel scandula'; kattuse lauda kisckia 'schindelmacher'; Göseken 1660: 415 (kissu) laud 'Brett gespalten'
- Murded: `sindel : `sindli Lüg Jõh Khk Rei Lä Hää Saa Ris Juu HJn JMd Koe VJg Iis Trm Äks Plt KJn Trv; `sindli Puh San Krl; sinnel : `sindli Kse Rõn; `singel : `singli Lüg; `sinder : `sindri Kse sporPä Kod Hls Vas Se; `sindri Võn San Urv Rõu Plv; sinner : `sindre Ran EKI MK
- Eesti leksikonid: Wiedemann 1869: 1153 *sindel : sińdli 'Schindel'; Wiedemann 1893: 1045 *sindel : sińdli (shindel, sinder) 'Schindel'; EÕS 1937: 1374 sindel 'soonega katuselaud, käbalaud (Schindel)'; ÕS 1980: 639 sindel 'ehit soonega katuselauake'; Tuksam 1939: Schindel 'sindel, käbalaud'
- Saksa leksikonid: Schiller-Lübben schindele 'Schindel, Holzziegel'; MND HW III schindele 'Schindel, Holz, Schieferschindel zum Dachdecken'
- Käsitlused: < bsks Schindel Raun 1982: 157; < sks Schindel 'sindel' EEW 1982: 2803; EKS 2019
- Läti keel: lt šķiñdele, šķindelis 'Schindel' ME: IV: 41; Sehwers 1953: 133; Jordan 1995: 101; lt šķindelis 'sindel' ELS 2015: 786
- Sugulaskeeled: lv šin̄də̑l 'schindel' < sks schindel Kettunen 1938: 395; lv šindõl 'katuselaast, sindel / jumstiņš, šindelis' LELS 2012: 312